Het belang van de UV-index en zonnebrand

We weten allemaal dat de zonkracht in de zomer sterker is, maar wist je dat de schadelijke effecten van UV-straling het hele jaar door aanwezig kunnen zijn? Of het nu helder en zonnig is of bewolkt, de zon heeft altijd invloed op je huid. De UV-index, die de sterkte van ultraviolette straling meet, is een handig hulpmiddel om jezelf te beschermen tegen de gevaren van verbranding en huidschade. Maar het is niet alleen tijdens de zomerse hitte dat je voorzichtig moet zijn – zelfs in de winter kan de zon je huid beschadigen.

In deze blog bespreken we de verschillende niveaus van zonkracht en delen we tips over het gebruik van zonnebrandcrème om je huid het hele jaar door te beschermen.

Wat is de UV-index?
De UV-index is een maat voor de hoeveelheid ultraviolette (UV) straling die het aardoppervlak bereikt. Hoe hoger de UV-index, hoe groter het risico op huidschade door blootstelling aan de zon. De index wordt weergegeven op een schaal van 1 tot 11+, waarbij elk niveau aangeeft hoe sterk de UV-straling is en hoeveel bescherming nodig is. Houd er rekening mee dat de benodigde bescherming afhankelijk is van je huidtype. Bij een UV-index van 3 kun je al binnen 30 minuten – tussen 12:00 en 15:00 uur – verbranden of huidschade oplopen.

Vanaf een UV-index van 3 of hoger kan je huid al schade oplopen, zelfs als deze niet rood wordt. Dit kun je voorkomen door zonnebrandcrème te gebruiken. Bijvoorbeeld Altruist Sunscreen SPF 30, 200ml of Altruist Sunscreen SPF 50, 100ml met een sterk UVA-filter. Natuurlijk is het beste om de zon helemaal te vermijden of om beschermende kleding tegen de zon te dragen.

UV-indexniveaus en Aanbevelingen:

• 1–2: Zeer Laag
• Risico: Laag.
• Aanbeveling: Minimale bescherming nodig, maar een zonnebril en schaduw zijn altijd aan te raden.
• 3–5: Laag
• Risico: Matig.
• Aanbeveling: Blijf langere tijd in de schaduw, vooral tussen 12:00 en 15:00 uur. Verbranding is mogelijk bij langdurige blootstelling. Gebruik zonnebrandcrème.
• 6–7: Matig
• Risico: Hoog.
• Aanbeveling: Zoek schaduw op, met name in de middag. Gebruik zonnebrandcrème met SPF 30 of hoger, en draag beschermende kleding en een hoed.
• 8–10: Hoog
• Risico: Zeer hoog.
• Aanbeveling: Vermijd blootstelling aan de zon tussen 12:00 en 15:00 uur. Gebruik zonnebrandcrème met SPF 50, draag een hoed en een zonnebril.
• 11+: Zeer Hoog
• Risico: Extreem.
• Aanbeveling: Blijf zoveel mogelijk uit de zon, vooral tussen 12:00 en 15:00 uur. Het risico op huidschade is extreem hoog. Draag beschermende kleding, gebruik zonnebrandcrème met SPF 50+ en blijf in de schaduw.

Het is belangrijk om te weten dat de zonkracht kan variëren afhankelijk van het seizoen, de locatie, het tijdstip van de dag en de weersomstandigheden. In de zomer is de UV-index meestal hoger dan in de winter, en de zonkracht is sterker op lagere breedtegraden (dichter bij de evenaar).

Het beschermen van je huid tegen UV-straling is essentieel om schade, vroegtijdige huidveroudering en het risico op huidkanker te verminderen.

UV-straling door de jaren heen
De niveaus van UV-straling zijn in de afgelopen decennia in veel regio’s aanzienlijk toegenomen, onder invloed van factoren zoals de afname van de ozonlaag en veranderingen in de bewolking – beide gekoppeld aan klimaatverandering. In Nederland is de gemiddelde UV-straling bijvoorbeeld duidelijk gestegen, zelfs op bewolkte dagen, wat leidt tot hogere UV-indexwaarden. Deze trend laat zien hoe milieuveranderingen het risico op zonblootstelling het hele jaar door kunnen beïnvloeden.

Bron: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 2023 – www.clio.nl/nl033020

De hoeveelheid UV-blootstelling aan het aardoppervlak hangt niet alleen af van de ozonlaag, maar ook van de hoeveelheid bewolking. Op bewolkte dagen ligt het UV-niveau ongeveer 34% lager dan op heldere dagen. Dit verschil toont het beschermende effect van bewolking, dat is afgenomen van 36% in de jaren 80 naar 31% in de afgelopen tien jaar. Door klimaatverandering kunnen bewolkingpatronen in de toekomst verder veranderen, wat ook invloed kan hebben op de UV-blootstelling.

Zonkrachtverwachtingen
Naast de algemene weersverwachting geven veel weerdiensten tegenwoordig ook een verwachting van de zonkracht. Veel weerapps, zoals die op iPhones of Android-toestellen, tonen de UV-index, die je dagelijks kunt controleren.

Het Belang van Goede Bescherming
Misschien denk je nu: “Betekent dit dat ik niet meer mag genieten van dat heerlijke zonnetje?” Gelukkig is dat niet het geval. Met de juiste voorbereiding, hoogwaardige zonnebrandcrème, voldoende schaduw en goed getimede blootstelling kun je het hele jaar door veilig van de zon genieten.